Niet wachten tot er een Uber of Airbnb opstaat

"Iedereen heeft het steeds over Uber en Airbnb. Dat zoiets in de vrije beroepen kan gebeuren, lijkt niet door te dringen. We moeten niet wachten tot er een Uber of Airbnb van de vrije beroepen opstaat, we moeten zelf aan de slag", zegt Jan Sap, secretaris-generaal van de Federatie Vrije Beroepen. Daarom bevroeg de Federatie 516 vrije beroepers over hoe futureproof zij eigenlijk zijn. Het resultaat is ontnuchterend. 
De Federatie Vrije Beroepen hield de rondvraag naar aanleiding van de Dag van de het Vrije Beroep vandaag in Het Koloniënpaleis in Tervuren, met dit jaar als thema "Is uw vrij beroep futureproof". Deze dag is al aan zijn zevende editie toe.
 

Vrije beroepen moeten mee op de kar van de digitale revolutie springen en inspelen met een vernieuwend aanbod. 

Bijna 9 op 10 vrije beroepers is ervan overtuigd dat digitale toepassingen een meerwaarde vormen voor de uitoefening van het beroep. Bijna 4 op 10 gelooft dat digitale evoluties (een deel van) het beroep kunnen vervangen. En 7 op 10 gelooft dat er nog veel winst te boeken valt door meer digitale toepassingen te integreren in het beroep. "Maar de vrije beroepen zetten hun overtuiging niet om in de praktijk". Zo heeft 30 procent van de vrije beroepers niet eens een website en biedt ruim de helft van de vrije beroepers ook geen online diensten aan. Het gaat dan nog niet meteen om betalende online diensten, maar om eenvoudige toepassingen zoals online afspraken maken of een online invulformulier voor vragen. Dertig procent van de vrije beroepen heeft geen eigen website. De Federatie noemt de resultaten "een wake-up call". "Vrije beroepen moeten mee op de kar van de digitale revolutie springen en inspelen met een vernieuwend aanbod. Zullen er vrije beroepen verdwijnen? Dat weet niemand. Maar feit is dat sommigen ofwel moeten zoeken naar een andere jobinhoud ofwel naar een andere job". 

Vandaag bestaan al tal van technische ontwikkelingen die (een deel van) het vrije beroep overnemen. Denk maar aan de diagnostische armbandjes, de IBM-supercomputer Watson die op basis van enorme hoeveelheden data zelf contracten opstelt of nieuwe softwareplatformen die boekhouders en accountants het klasseerwerk grotendeels uit handen nemen. In de Verenigde Staten en ook Nederland bestaan bijvoorbeeld al online reviewsites voor ziekenhuizen.

De Federatie wil vrije beroepen vooral wakker schudden. In geen geval is de Federatie tegen deze vernieuwingen. Wel moeten alle spelers aan dezelfde spelregels voldoen. De Federatie gaat ook de deontologische regels aan een grondige screening onderwerpen. Deontologie is nodig, maar ze mogen digitale evoluties in het vrije beroep niet afremmen. Zo mogen sommige vrije beroepen vandaag niet op sociale media of zijn er problemen met een eigen website of ze kunnen niet met andere beroepen dan hun eigen beroep samenwerken. Nochtans is multidisciplinaire samenwerking een zeer innovatieve vorm van beroepsuitoefening.